Zaburzenia węchu mogą występować w różnych odmianach i nie zawsze są następstwem infekcji górnych dróg oddechowych oraz towarzyszącego im kataru. Czasami mogą one świadczyć o znacznie poważniejszych schorzeniach, dlatego też w przypadku nietypowych sytuacji prowadzących do pogorszenia tego zmysłu należy niezwłocznie udać się do lekarza. Jakie przyczyny powodują zatem zaburzenia węchu?
Rodzaje zaburzeń węchu
Każdy z nas doskonale zdaje sobie sprawę z roli, jaką odgrywa prawidłowo funkcjonujący zmysł węchu. Poza możliwością odczuwania i rozkoszowania się zapachami przyjemnymi, pozwala on także rozpoznać produkty nieświeże i potencjalnie szkodliwe, a także ostrzega przed trującymi substancjami, takimi jak np. dym.
Terminologia medyczna wyróżnia zaburzenia węchu o charakterze jakościowym oraz ilościowym.
Zaburzenia jakościowe charakteryzują się zmianami w odczuwaniu zapachów, a także ich identyfikacją. Wśród nich wyróżnia się:
- kakosmię, objawiającą się nagłym i napadowym odczuwaniem zapachów drażniących oraz nieprzyjemnych,
- fantosomię, określaną jako halucynacje zapachowe,
- pseudosomię (parosmia), związaną z odczuwaniem zapachów niezgodnych z rzeczywistością,
- agnosomia, czyli całkowitą utratę zdolności do rozpoznawania znajomych zapachów.
Zaburzenia ilościowe dotyczą natomiast intensywności doznań węchowych oraz związanych z nimi nieprawidłowościami.
- anosmia oznacza całkowity brak węchu,
- hiposomia to osłabienie węchu,
- hipersomia, czyli inaczej nadwrażliwość na zapachy.
Przyczyny zaburzeń węchu
Przyczyny powodujące jakościowe zaburzenia węchu to:
- zaburzenia układu nerwowego,
- uszkodzenia w strukturach układu limbicznego,
- schorzenia neurologiczne, takie jak choroba Alzheimera lub schizofrenia.
Wśród czynników powodujących zaburzenia ilościowe należy natomiast wymienić:
- nieżyt z nosa,
- alergie,
- infekcje górnych dróg oddechowych o charakterze wirusowym,
- astmę oskrzelową,
- niedobory witamin,
- przynosowe zapalenie zatok,
- guzy występujące w nosie,
- polipy,
- skrzywienie przegrody nosowej,
- przerost małżowin nosowych,
- guzy płata czołowego,
- urazy czaszki,
- drażniące czynniki zewnętrzne np. dym tytoniowy, zażywanie narkotyków.